مقدمه: تحول در اندودنتیکس با مواد زیست‌سازگار
درمان ریشه یکی از دقیق‌ترین درمان‌ها در دندانپزشکی است و موفقیت آن تا حد زیادی به انتخاب صحیح مواد ترمیمی بستگی دارد. MTA به‌عنوان یک استاندارد طلایی شناخته شده، اما ظهور نسل جدیدی از زیست‌سرامیک‌ها ممکن است جایگاه آن را به چالش بکشد.
MTA چیست و چرا محبوب است؟
MTA (Mineral Trioxide Aggregate) ماده‌ای با پایه کلسیم سیلیکات است که از دهه ۹۰ میلادی در موارد زیر کاربرد گسترده‌ای پیدا کرده:
- پوشش پالپ مستقیم (Direct Pulp Capping)
- اپکسیفیکیشن (Apexification)
- ترمیم پرفوریشن ریشه
- پر کردن معکوس انتهای ریشه
✅ مزایای اصلی MTA:
- زیست‌سازگاری بسیار بالا
- تحریک تشکیل بافت سخت (Hard Tissue Formation)
- سیل عالی و مقاومت در برابر نشت
زیست‌سرامیک‌ها؛ نسل بعدی مواد ترمیمی
با معرفی موادی مانند Biodentine، TotalFill BC Sealer، EndoSequence BC Sealer، دندانپزشکان با گزینه‌های جدیدی روبرو شدند که ویژگی‌های قابل توجهی دارند:
✔ مزایای زیست‌سرامیک‌ها:
- گیرش سریع‌تر نسبت به MTA
- کاهش تغییر رنگ دندان
- دستکاری آسان‌تر
- خواص ضدباکتریایی و تنظیم pH قلیایی
- تحریک بهتر بازسازی سیمان و عاج
مقایسه عملکرد کلینیکی MTA و زیست‌سرامیک‌ها
بر اساس مطالعات اخیر:
- Biodentine در موارد پالپ کپینگ، در تشکیل عاج ثانویه عملکرد بهتری نسبت به MTA نشان داده است.
- EndoSequence Sealer در سیلینگ و تطابق با دیواره‌های کانال عملکرد مشابه یا برتری نسبت به MTA دارد.
- در محیط‌های مرطوب یا خونی، هر دو ماده عملکرد خوبی دارند ولی MTA هنوز مقاومت بیشتری از خود نشان می‌دهد.
کاربردهای کلینیکی زیست‌سرامیک‌ها در اندو
- پوشش پالپ مستقیم و غیرمستقیم
- ترمیم پرفوریشن‌ها
- پر کردن انتهای ریشه
- سیل کانال ریشه پس از درمان
زیست‌سرامیک‌های آماده به مصرف (ready-to-use) برای دندانپزشکان عمومی نیز بسیار کاربردی هستند.
جمع‌بندی: MTA یا زیست‌سرامیک؟
اگرچه MTA همچنان قابل اعتماد و مؤثر است، اما زیست‌سرامیک‌ها با ویژگی‌های نوین خود، آینده درمان‌های اندودنتیک را شکل می‌دهند. انتخاب نهایی باید بر اساس شرایط بالینی، ترجیحات کلینیکی و تجربه دندانپزشک باشد.
