بروکسیسم (Bruxism) یا دندانقروچه چیست؟
بروکسیسم به حالتی گفته میشود که فرد به طور ناخودآگاه دندانهای خود را روی هم میساید یا فشار میدهد. این مشکل میتواند در طول روز (بروکسیسم بیداری) یا هنگام خواب (بروکسیسم شبانه) رخ دهد.
علائم بروکسیسم
🔸 ساییده شدن و کوتاه شدن دندانها
🔸 حساسیت دندانها به سرما و گرما
🔸 درد فک، مخصوصاً هنگام بیدار شدن از خواب
🔸 سردردهای مداوم، به خصوص در ناحیه شقیقه
🔸 خستگی عضلات فک یا احساس گرفتگی در آن
🔸 ترکخوردگی یا لبپر شدن دندانها
🔸 درد در مفصل گیجگاهی فکی (TMJ)
🔸 اختلال در خواب
علتهای بروکسیسم
🔹استرس و اضطراب – شایعترین علت دندانقروچه، استرس و تنش عصبی است.
🔹 اختلالات خواب – بروکسیسم شبانه بیشتر در افرادی که دچار وقفه تنفسی در خواب (Sleep Apnea) هستند دیده میشود.
🔹 مشکلات بایت و ناهنجاریهای فک – نامرتبی دندانها یا مشکلات فکی میتوانند باعث دندانقروچه شوند.
🔹 عادات نامناسب – جویدن ناخن، مداد یا آدامس به طور مداوم میتواند باعث تشدید بروکسیسم شود.
🔹 مصرف مواد محرک – کافئین، الکل، سیگار و برخی داروها (مثل داروهای ضدافسردگی) ممکن است باعث افزایش دندانقروچه شوند.

درمان و راهکارهای کنترل بروکسیسم
✅ استفاده از نایت گارد (محافظ دندان شبانه) – یک وسیله پلاستیکی که روی دندانها قرار میگیرد تا از ساییدگی آنها جلوگیری کند.
✅ کاهش استرس – مدیتیشن، یوگا و تمرینات تنفسی میتوانند به کاهش بروکسیسم ناشی از اضطراب کمک کنند.
✅ اصلاح مشکلات دندانی – در صورت وجود نامرتبی دندانها یا ناهنجاری فک، ارتودنسی یا سایر درمانهای دندانپزشکی میتوانند کمککننده باشند.
✅ کاهش مصرف کافئین و الکل – نوشیدنیهای محرک مانند قهوه و الکل میتوانند بروکسیسم را تشدید کنند.
✅ ماساژ و تمرینات فک – ماساژ دادن عضلات فک و تمرینات مخصوص میتوانند گرفتگی آن را کاهش دهند.
✅ درمان دارویی – در موارد شدید، ممکن است پزشک داروهای شلکننده عضلانی یا تزریق بوتاکس را برای کاهش فعالیت عضلات فک تجویز کند.
نتیجهگیری
بروکسیسم یا دندانقروچه میتواند به مرور زمان باعث آسیب جدی به دندانها و فک شود. اگر علائم این مشکل را دارید، بهتر است هرچه زودتر به دندانپزشک مراجعه کنید تا از آسیبهای احتمالی پیشگیری شود.